کتاب: اَحسَنُ الخَلاَقِ فِی بَیان اَحکامِ الطَّلاَق

تصویر کتاب  اَحسَنُ-الخَلاَقِ-فِی-بَیان-اَحکامِ-الطَّلاَق

احسَنُ الخَلاَقِ فِی بَیان احکامِ الطَّلاَق

تألیف: عبدالرحمن آخوند تنگلی

زبان: ترکمنی

موضوع: طلاق و بیان مسائل آن در فقه حنفی

ناشر: تنعیم

پیرامون کتاب: این کتاب در سال 1379 نگاشته شده اما در سال 1399 هجری شمسی چاپ و نشر شد. مسئله طلاق یکی از مسائل مهم فقهی میباشد که اکثر عوام از آن غافل هستند، مصنف نیز با این پیش زمینه ذهنی، با عبارت ساده و شیوا، مسائل مربوط به انواع طلاق را بیان میکند. این کتاب به صورت پی دی اف بوده و حجم آن 705 کیلوبایت میباشد. لینک دانلود در زیر قرار دارد.


دانلود این کتاب


متن کامل کتاب

احسن الخلاق فی بیان احکام الطلاق

تألیف

عبدالرحمن آخوند تنگلی طانا

فهرست

ثوذ بشی.. 5

طلاق ننگ معناثی.. 8

طلاق ننگ حکمی.. 9

طلاق ننگ بُولِم لری.. 11

طلاقی معتبر بولن آدم لر. 13

طلاقی معتبر بولمدِق آدم لر. 15

طلاق ننگ صفت لری.. 16

رجعی طلاق ننگ شرط لری.. 17

رجعی طلاق ننگ لفظ لری.. 18

رجعی طلاق ادلنن خاتنی اَورِب آلمق لغنگ یُولی.. 22

رجوع لفظ لر. 23

رجوع عمل لر. 24

بائن طلاق ننگ لفظ لری.. 25

بائن طلاق ننگ کنایه لفظ لری.. 27

بائن طلاق ادلنن خاتنی اَورِب آلمق لغنگ یُولی.. 30

مغلظة طلاق ننگ لفظ لری.. 30

مغلظة طلاق اَدِلنَن خاتنی اَورِب آلمق لِغِنگ یُولی.. 33

عِدَّة ننگ بیانی.. 34

آرندن آیرلن خاتن ننگ یاث تودمقلغی.. 36

طلاق بلن آنط اِچمک… 39

مالنگ برابرنا طلاق ادمک… 44

آر و هَلَی اِکِثی ننگ دعوالری.. 46

آر هَلَی گا دِگِشلی مسئله لر. 48

 

 

ثوذ بشی

الحمدُ للهِ رَبِّ العَالَمین و الصَّلاةُ و السَّلامُ عَلَی اَشرَفِ المُرسَلِین وَ عَلی آلِهِ وَ اَصحَابِهِ اَجمعین.

امّا بعد: حرمتلی مسلمان دوغن لر بِلنگ و آگاه بولنگ طنگری تبارک و تعالی ننگ اِنکی شرافتلی یٰرٰدٰن مخلوقی انسان لر در. انسان لرنگ اچندا انکی غَوثی مسلمان لر در. مسلمان لردن الله تعالی ننگ اِثلگی، ارکک آدم لر خاتن لر بلن جفتلنب آر هَلَی بولمق در. آر هَلَی بولمق دن هم مقصود، اورنگاب کوفلب محمّد علیه السلامنگ اُمّتی ننگ ثاننی آرتدرمق در. آر هَلَی بولمق دا کوب منفعت لر بار در. نفس لری زنادن ثٰقلٰنٰر، دین و دنیا ایش لرندا آرقلٰشِب بیر بیرلرنا کمک برر، صالحی فرزندلر اونب اکی جهاندا گوذلرننگ غُوٰنج لری بولر. الحاصل آر هَلَی بیر بیری بلن ثویگلی بولب تا اولیانچالر یاشٰشمٰق لری الله تعالی ننگ اِثلَگِی در.

امَّا آر هَلَی آغِذلری آلٰرِب بیر بیرلرندن آیرِلشمٰق لری طنگری تعالی ننگ یانندا یٰمٰن یغدی لرنگ بیری در. حضرت رسول اکرم صلی الله تعالی علیه و سلَّم اُوذِی ننگ صحیح حدیثندا ثُویِب آیدب در: «اَبغَضُ الحَلاَلِ اِلَی اللهِ تَعالی الطَّلاَقُ» یعنی جائز بولن ایش لرنگ اچندا الله تعالی ننگ اِثلَمَیَان ذادی ارکک آدم اُوذ هَلَی نی طلاق ادمک لگی در.

غیننج بلن آیدملی بولیار بذنگ شو دَورِمذدا کوب آر هَلَی لر بیر بیرلرندن آیرِلشِب آباد اونگشق لرنی ویران ادیارلر نَرَثّا اوغلٰنجِق لرنگ یُرَک لرنی یٰقیارلر هوکمان بر نچالرننگ یاذق لری آرلرندا بولیار و بر نچالرننگ یاذق لری هَلَی لرندا بولیار.

ای مسلمان ارکک دوغن لر و مسلمان عیال دوغن لر اُویلٰنشقلی بولنگ، نفس شیطاننگ اوغرنا گِدِب های هواس لرنگذگا تابع بولب آبرای لرنگذی ال دن برمانگ، آباد اُونگشِق لرنگذی ویران ادب دنیا و آخرت بدبختی بولمانگ. دنیا گُذَرانندا کمچلک بولمانی بولمذ، صبر ادملی در غینچلق لرغا جِدنملی در. مشکل لک چکمک اولی انسان لرنگ دابی در. هر بر بیک درجه بٰرٰن انسان غینچلق چکب شول درجه یتن در. اگر آر هَلَی عقل لی بولثا هیچوقت آرٰلرنداکی مشکل لگی ایل گا جٰی ادمذ بلکه زیرک لک بلن، مصلحت بلن، اِنجِشمَانی بیر بیرلرننگ غِینچِلق لرنی چُوذرلر.

اگر ثُو دفادن آغثا، آوِنچ اَت دَن اُوتِب ثُنکا یتثا اُونگشِب گذمک ممکن چلگی بولمثا شریعت ننگ غوین گوذل یُولی بلن آیرِلشمٰق دوغری در. آر اُوذی ننگ هَلَی نی اوذندن جدا ادمک لگا طلاق دیارلر.

خاتن غا طلاق برمک لگنگ تویثلی تویثلی یول لری بار در. شول یول لری بلدرمک اچن اُوذ انا دِلمِذ بلن شو «اَحسَنُ الخَلاَقِ فِی بَیَانِ اَحکَامِ الطَّلاق» آدندا بولغن کتاب نی یٰذِب مهربان ایلدش لرم اُچِن هودرلیان.

طلاق ننگ معناثی

طلاق ننگ لغوی معناثی دنگینی (دُوِن) نی چوذمک در. طلاق ننگ شرعی معناثی نکاح دنگثنی آیرمق در. یعنی خاتن بر کشی گا نکاح لنثا گویا شونگا دٰنگلٰن یالی یٰبشیان در تا اولیانچا شوندن آیرلب بٰشرمذ. امّا آری شونگا طلاق دیثا گویا دنگثی چوذلن یالی آیرلب گِدَر. آری طلاقنی برمثا هیچ یُول بِلن آیرلب بِلمَذ. اگر دولت ننگ گُیجی بلن آیرلاثٰدا بشغا کشی ننگ شونی عیال اَدِنمگی دوغری دال در.

طلاق ننگ حکمی

 آر اوذی ننگ هَلَی نی طلاق ادمک لک دا باش حکم بار در.

اوّلقثی واجب در. یعنی آر اُوذی ننگ هَلَینا یانٰشِب بٰشٰرمٰثا، ها بِچِگلی بولثن ها غُورّا بولثن ها اوجیدی کَثِک بولثن ها مریض لگندن یا غرّی لغندن یا جادی لنمغندن اوجیدی غلمٰیان بولثن ها هَلَینا بٰرماقا غٰلِب، بٰرٰندا یٰدیان بولثن یادا هَلَی ننگ نفقه ثنی طَبمثا، هَلَی هم طلاق بولمقنی اِثلَثا شو صورت لرنگ کُلّی ثِندا آر هَلَی نی طلاق ادمک لگی واجب در شک ثذ.

اکلنجثی مستحب د. یعنی اگر هَلَیی بَتَر تَلَکا غِلِقلی بولب آرنا یا آرننگ اجَا آتاثِنا یا اُوغل غِیذلرنا یا دُوغن لرنا یا یانٰشِق لرنا آزار بَریان بولثا یادا اِیل یِگرَنجِثِی رسوا بی آبرای بولثا یادا نماز اوقیمیان و روزه تودمیان و خدای تعالی ننگ فرض لرنی ترک ادیان بولثا یادا فاحشه لق ادیان بولثا شو صورت لرنگ هر بیرندا آر هلی ننگ طلاقنی برمک لگی مستحب در.

اُچِلَنجِثی مُباح در یعنی اگر آر اُوذِی ننگ عیال نی فاحشه لق اَدیانمِکادیب گُمَان ادثا یادا شوننگ یاشِنِی بَتَر اُولٰقان گُورثا شونگا طلاق برمک لگی مباح در.

دوردِلَنجِثی مکروه در. یعنی آر هیچ بر سَبَب ثِذ اُوذی ننگ عیالنا طلاق برمک لگی مکروه در.

باشِلَنجِثی حرام در. یعنی آر اگر هَلَینا طلاق بَرَن دا شول هَلَیِی بلن یا شوننگ غیری بلن زِنا ادجک بولثا یادا آدم لرنگ حقنی ایجک بولثا شول آدم ننگ هَلَینا طلاق برمک لگی حرام در.

طلاق ننگ بُولِم لری

طلاق اکی بولم بولیار. اوَّلقی بولمی سُنِّی طلاق در. سُنِّی طلاق پیغمبر علیه السلامنگ و صحابه لرنگ طلاق ادشی یالی طلاق ادمک در. شو طلاق غا مُرتَکِب بولغوجی شریعت دا گناهکار دال در. سنّی طلاق اکی قسم بولیار: 1ـ طلاق اَحسَن 2ـ طلاق حَسَن.

اَحسَن دیانی: اُوذِندا و اُوذی ننگ اَوِنداکی حیض دا وَطِیْ[1] بولمغن پاکلک دا بر مرتبه طلاق ادمک در. شو طلاق سُنّی طلاق ننگ اِنکی غَوثی در. شوننگ اُچِن باش شرط گرک در: اَوَّلقِثِی طلاق بر مرتبه بولملی، اِکِلَنجِثی طلاق رجعی بولملی، اُچِلَنجِثی طلاق پاکلک دا بولملی، دُوردِلَنجثی وطی بولمٰدِق پاکلک دا بولملی، باشلنجثی پاکلک ننگ اَوِنداکی حیض دا هم وطی بولملی دال.

طلاق حَسَن دیّانی: وطی اَدِلمَدک خاتنی بر مرتبه طلاق ادمک در. ها پاکلک دا بولثن ها حیض دا بولثن یا وطی اَدِلنَن خاتنی اوذندا یا اُوذندن اَوَّلقی حیض دا وطی بولمدق پاکلک دا اُچ طلاق ادمک در حیض گوریان خاتن اُچِن یعنی هر پاکلک ننگ بٰشِندا بر رجعی طلاق ادمک در. اگر حیض گورمک دن غالن خاتن بولثا یا صغیرة بولثا یا حامله بولثا اُچ آی دا اُچ طلاق ادمک در یعنی هر آینگ بشِندا بر رجعی طلاق ادمک در گرچه شو اُچِثی ننگ طلاق لری وطی دن ثونگرا بولثٰدا.

طلاق ننگ اِکِلَنجی بُولمی بِدعِی طلاق در. بِدعِی طلاق سُنِّی طلاق ننگ ترثی در. بو طلاق غا مُرتَکِب[2] بولغوجی شریعت دا گناهکار در. بدعی طلاق اُوذندا وطی بولغن پاکلک دا بر طلاق ادمک در یا وطی ادلنن خاتن ننگ حیضندا یا نفاسندا بر طلاق ادمک در یا پاکلک دا بر دفادا اِکی طلاق یا اُچ طلاق دیمک در، یا یکا یکا دن اِکی طلاق یا اُچ طلاق ادمک در آرالرندا رجوع ادمانی. بر آدم اوذ عیالنی حیضلی یا نفاسلی وقتندا طلاق ادثا هوکمان رجوع ادمگی واجب در شول خاتن نی پاک بولن دا طلاق ادر اگر خاتن نی ثٰقلٰمٰقلِغنی اِثلَثا طلاقنی برمانی ثٰقلاب عیال اَدِنَر.

حرمتلی دُوغَن لر عیال غا طلاق برملی دال در. اگر اُونگشمق ممکن بُولمثا، سُنّی طریقندا طلاق برملی در بِدعی طریقندا طلاق برملی دال در.

طلاقی معتبر بولن آدم لر

1ـ بالغه بولب و عقل لی بولب عیالنا طلاق دِیَن آر. 2ـ زورلاب طلاق دِیدِرلَن آر.3ـ اوینَاشِب دَگشِب اُوذ هَلَینا طلاق دِیَن آر. 4ـ عیالنا بٰشغا گَب آیدجٰق بولندا دلِنَا طلاق گَلَن آر. 5ـ طلاق معناثنی بلمانی عیالنا ثَن طلاق دِیَن آر.6ـ عرق یا شراب یا کنیاک یا ویسکی یا هر بر مشروبات الکلی نی اچب مَست بولب عیالنا طلاق دِیَن آر. 7ـ بنگ چکب مَست بولب یا حشیش چکب مَست بولب یا تریاک چکب مَست بولب یا کوکائین چکب مست بولب یا هر بر مواد مُخَدِّر بلن مَست بولب اُوذی ننگ عیالنا طلاق دِیَن آر. 8ـ طلاق ننگ «قاف» نی «غین» اَورِب اُوذ عیالنا ثَن طلاغ دیب آیدن آر. 9ـ طلاق ننگ «طی» نی «تی» گا اَورِب «قاف» نی «غین» غا اَورِب اوذ عیالنا ثَن تَلاغ دیب آیدن آر. 10ـ طلاق ننگ «قاف» نی «کاف» گا اَورِب عیالنا ثَن طلاک دیب آیدن آر. 11ـ طلاق ننگ «طی» نی «تی» گا اَوِرِب «قاف» نی «کاف» گا اَورِب عیالنا ثَن تلاک دِیَن آر. 12ـ طلاق ننگ «طی» نی «تی» گا اَورِب اوذ عیالنا ثن تلاق دیب آیدن آر. 13ـ طلاق ننگ «قاف» نی «لام» غا اَورِب اوذ عیالنا ثَن طلال دیب آیدن آر. 14ـ اشاره ثنا دُشِنِلیَان بولب اُوذ اشاره ثی بلن عیالنا طلاق بَرَن لال آر. 15ـ خط یذب بلیان بولب خط بِلَن اُوذ عیالنا طلاق بَرَن لال آر.

شو آدم لرنگ بارثی ننگ طلاق لری معتبر در.

طلاقی معتبر بولمدِق آدم لر

1ـ گرچه عقل لی بولثٰدا، بالغه بولمغن یغدی دا اوذ عیالنا طلاق دیب آیدن اوغلن آر. 2ـ دالی مجنون بولن یغدی دا اُوذ عیالنا طلاق دیب آیدن آر. 3ـ اوقی دا بولن یغدی دا اوذ عیالنا طلاق دیب آیدن آر. 4ـ بیهوش بولن یغدی دا اوذ عیالنا طلاق دیب آیدن آر. 5ـ تنتک بولن یغدی دا اوذ عیالنا طلاق دیب آیدن آر. یعنی کادا ثغ غا منگذاب کادا دالی گا منگذاب گفنی غٰتِشدِریان کشی گا تنتک دِیّارلر. شوننگ تنتک لک یٰغدٰینداکی بَرَن طلاقی معتبر دال در. 6ـ کَلَّه ثنا وِرلِب عقلی آیرلن دا یا اُوذی اُوذ کَلَّه ثنا وِرِب عقل نی آیرن وقتندا عیالنا طلاق دیب آیدن آر. 7ـ اُوذ اشاره ثنا دُشِنلمَیَان یغدی دا اشاره بلن اُوذ عیالنی طلاق ادن لال آر.

شولرنگ هیچ بیرننگ طلاق لری معتبر دال در.

طلاق ننگ صفت لری

طلاق اُچ صفت بلن صفتلنیار: رجعی لق بلن، بائن لق بلن، مُغَلَّظَة لِق بلن.

طلاق رجعی دا عیال آرندن آیرلمذ تا عِدَّتِی گچیانچا. اوننگ اُچِن آر بو عیال نی عِدّة ننگ اچندا نکاح ادمانی اَورِب آلمقلِغِی دوغری در. اَمَّا اَورِب آلماقَا عدّتی گچاثا عیال آرندن آیرلر اونی فقط نکاح ادب آلمق دوغری در.

طلاق بائن دا عیال آرندن شو وقت آیرلر، عِدّتی گچمک لگا قرشمذ، اُوننگ اُچِن آر بو عیال نی عِدّة ننگ اچندا دا بولثا نکاح ادمانی آلب بِلمَذ.

طلاق مُغلَّظَة دا عیال بلن آرِنگ آرثندن آر هَلَی بُولمق لغنگ دوغرلغی آیرلیار حتی عدة ننگ اِچِندا و دشِندَا نکاح لنمق لری دوغری دال در تا تحلیل ادیانچالر.  

بو اُچ نوع طلاقنگ لفظ لرنی و عدّة و تحلیل نی اُوذ باب لرندا بیان ادرث ان شاءالله.

رجعی طلاق ننگ شرط لری

رجعی طلاق اُچِن آلتی شرط گرک در.

اَوَّلقثی: رجعی طلاق ننگ صیغه ثندا طلاق لفظی بولملی مثلاً من ثنی طلاق اتدم.

اکلنجثی: طلاق ادلن عیال نی آرِی حقیقة وطی ادن بولملی اگر وطی دن اوّل طلاق دیثا رجعی بولمذ بلکه بائن بولر.

اُچِلنجثی: لفظ طلاق عوض بلن غوشلملی دال، اگر عوض ننگ برابرنا طلاق دیثا رجعی بولمذ بلکه بائن بولر.

دُوردلنجثی: لفظ طلاق اُچ گا یا اُچ دن کان گا غوشلملی دال ها آشکار آیدثِن ها اشاره اَدثِن.

باشلنجثی: لفظ طلاق نی بائن لقدن خبر بریان صفت لر بلن صفتلنملی دال مثلاً ثَن اوذین طلاق یا غتی طلاق یا ایللی طلاق.

آلتلنجثی: طلاق نی بائن لق غا دلالت ادیان عددغا یا صفت غا منگذتملی دال. مثلاً ثن اُچ یالی طلاق یا ثن گُن یالی طلاق.

شو شرط لرنگ بیری بِدمثدا طلاق رجعی بولمذ.

رجعی طلاق ننگ لفظ لری

1ـ ثن طلاق بولغوجی 2ـ ثن طلاق ادلنن 3ـ من ثنی طلاق اتدم 4ـ ثن طلاق بولغوجی بول 5ـ من ثنی طلاق ادیان 6ـ ثن طلاق بولغوجی بولیانگ 7ـ ثن طلاقنگ آل، عیال دا آلدم دیثا 8ـ آیا ثن عیالنگی طلاق اتدنگمی دیلندا، آر هَوَّا دیثا 9ـ شوندن شام غا چنلی طلاق10ـ گِد طلاق بولغوجی 11ـ یُورِی طلاق بولغوجی 12ـ طلاق باش (فارسی) 13ـ ثن بوش 14ـ بوش اول 15ـ ثن ط ل ق 16ـ ثن طلاغ 17ـ ثن تلاغ 18ـ ثن طلاک 19ـ ثن تلاک.

آر شو آیدلن لفظ لرنگ هر بیرنی اُوذ عیالنا آیدثا شوننگ عیالی بر رجعی طلاق بولر. ها طلاق بولمق نی نِیَّت اَدثِن ها اَدمَثِن، ها رجعی بولمق نی نِیَّت اَدثِن ها بائن بولمق نی نیّت اَدثِن، ها بِر بولمق نی نیّت اَدثِن ها بِردَن کان بولمق نی نیّت اَدثِن، ها آر شو آیدیان گب لرننگ معناثنی بلیان بُولثِن ها بِلمَیان بولثن، هر یغدی دا فقط بر رجعی بولر.

اگر آر اوذی ننگ وطی ادن عیالنا شو گَب لری آیدثا: «1ـ ثَن طلاق 2ـ ثن الطلاق 3ـ ثَن طلاق بولغوجی طلاق بولمق لغینی 4ـ ثَن طلاق ادلنن طلاق ادلمک لگینی 5ـ مَن ثنی طلاق اتدم طلاق ادمک لگینی 6ـ ثَن طلاق بولغوجی سنّت جهتلی 7ـ تو طلاقی (فارسی) 8ـ تو را طلاق داده 9ـ تو طلاق داده 10ـ دادمت طلاق». شو لفظ لرنگ هر بیرنی آیدمق دا بر رجعی طلاق بولر، ها بر طلاق نیّت ادثن ها اکی طلاق نیّت ادثن ها هیچ ذات نیّت ادمثن. امّا آر شو لفظ لرنگ هر بیرنی اوذ خاتن نا آیدثا اُچ طلاق ادمک لک نیّتی بلن، شوننگ خاتنی اُچ طلاق بولر.

آر اُوذ هَلَینا شو گب لری آیدثا:

«1ـ ثانا ثَن 2ـ اوغلن یٰطغِنگ آرٰثّلا ثَن 3ـ ثَن یکا بولغوجی درثنگ». شو اُچ لفظ ننگ هر بیرنی طلاق ادمک نیّت بلن آیدثا فقط بر رجعی طلاق بولر، گرچه بائن نیّت ادثدا یا بر طلاق دن کان نی نیّت ادثدا. امّا شو اُچ لفظ ننگ هر بیری قهر وقتندا یا طلاق ننگ گُرّنگندا آیدثا نیّت گا قرشمذ یعنی طلاق نیّتی بولمانی آیدثٰدا طلاق بولر.

اگر آر اُوذ هَلَی نا: «ثَن طلاق بولغوجی درثنگ هالان پورمانگ دا» دیب آیدثا، هلی دا هیچ بر پورمانی نیّت ادمثا آری ها بائن نیّت ادثن ها مغلظة نیّت ادثن ها رجعی نیت ادثن یا هَلَی بائن نیّت ادب آری مغلظة نیت ادثن ها رجعی نیّت ادثن یا هَلَی مغلظة نیّت ادب آری بائن نیّت ادثن ها رجعی نیّت ادثن یا هَلَی رجعی نیّت ادب آری مغلظة نیّت ادثن ها بائن نیّت ادثن یا هَلَی رجعی نیّت ادب آری دا رجعی نیت ادثا شو صورت لرنگ کُلّی ثندا فقط بر رجعی طلاق بولر.

اگر آر اُوذ هَلَینا «ثَن اُوذ نفسنگی طلاق اد» دیب آیدثا هَلی دا اُوذ نفسنی طلاق ادثا، آر شو گفی آیدمق دا هیچ بر زاد نیّت ادمثا یا بر طلاق یا اکی طلاق بولمق نی نیت ادثا یا بائن بولمق نی نیت ادثا فقط بر رجعی طلاق بولر.

رجعی طلاق ادلنن خاتنی اَورِب آلمق لغنگ یُولی

آر اُوذی ننگ وطی اَدَن هَلَینی بدل ثِذ رجعی طلاق ادثا، عِدّت ننگ اِچِندا شونی اَورِب آلمقلغی دوغری در گرچه هَلَی راضی بولمثدا. بو اَورِب آلمٰقلِق اُچِن عقد ادمک لک و ولی دن اذن آلمٰقلق و مهر باغلمٰق لق گرک دال در. آر اوذی ننگ طلاق اَدَن هَلَی نی اَورِب آلمٰقلغنا «رجوع ادمک» دیّارلر. آر «رجوع اتدم» دیثا اَورِب آلدم دیدگی در. آر اوذی ننگ رجوع ادن لگنی هَلَینا بِلدِرمک لَگی و اکی عادل آدمنی شاهد تودمٰقلغی مستحب در. شو رجوع غا رجوع سنّی دیّارلر. اگر رجوع ادن لگنی عیالنا بلدرمثا یا رجوع ادنلگنا شاهد تودمٰثا شونگا رجوع بِدعِی دیّارلر سنّت گا ترث بولن رجوع در. موننگ بلن رجوع دوغری بولثدا، مکروه چلغی بار در. رجعی طلاق بر دا بولثا، اکی دا بولثا رجوع ادمک لک دوغری در.

رجوع لفظ لر

1ـ آر هَلَی ننگ حضورندا «من ثنی رجوع ادیان» دیثا 2ـ «من ثنی غیطریان» دیثا 3ـ «من ثنی ثقلیان» دیثا 4ـ اکی شاهدنگ یانندا «من هَلَیمی رجوع ادیان» دیثا و هلینا دا بِلدِرثا 5 ـ «من ثنی نکاح لیان» دیثا 6 ـ «من ثنی جفتلیان» دیثا. آر شو لفظ لرنگ هر بیرنی آیدثا رجوع اتدگی بولر ها رجوع نیّتی بولثن ها بولمثن.

 امَّا آر طلاق بَرَن هَلَی نا شو لفظ لری آیدثا: «1ـ ثن مننگ هَلَیِم درثنگ 2ـ ثن مننگ یانم دا بولرثنگ، اوذول بولشنگ یالی 3ـ باز آوردم ترا (فارسی) 4ـ ای رفته باز آوردمت ترا». شو لفظ لرنگ هر بیرنی رجوع ادمک نیّت بلن هلی نا آیدثا رجوع اتدگی بولر، نیّت بولمثا رجوع بولمذ.

رجوع عمل لر

آر اوذی ننگ طلاق بَرَن هلَینا شو ایش لری ادثا رجوع اتدگی در یا هلی آرنا شو ایش لری ادثا آرننگ دا شوندن خبری بولثا رجوع اتدگی بولر:

«1ـ آر هلی نی هواس بلن اوغشٰثا 2ـ آر هلی ننگ اندامنی هواس بلن تودثا 3ـ آر هلی ننگ فرجنی هواس بلن گوذّثا 4ـ آر هلینا یانٰشثا 5 ـ هلی آرنی هواس بلن اوغشٰثا 6ـ هلی آرننگ اندامنی هواس بلن تودثا 7ـ هلی آرننگ فرجنی هواس بلن گوذّثا و آری دا هلی ننگ شو ادیان ایش لرنی بِلثا» شو صورت لرنگ هر بیرنی ادمک دا رجوع ادمک ثابت بولر. آر رجوع ادمک نیّتی بولمثا هلی ننگ اُثتِنَا بی خبر گیرملی دال و شول خاتن بلن مسافرت غا گدملی دال تا رجوع اَدنلِگنا شاهد تودیانچا. رجعی طلاق ننگ عدّتنداکی خاتن یٰغشی آردِلِب آوٰدٰن لباس لرنی گَیِب زِینت لنر.

بائن طلاق ننگ لفظ لری

آر اوذی ننگ وطی ادمگن عیالی اُچِن شو گب لری آیدثا:

«1ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ 2ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ، طلاق بولغوجی درثنگ، طلاق بولغوجی درثنگ 3ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ و طلاق بولغوجی درثنگ و طلاق بولغوجی درثنگ 4ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ اوندن ثونگرا طلاق بولغوجی درثنگ اوندٰن ثونگرا طلاق بولغوجی درثنگ 5ـ ثن بر طلاق بولغوجی درثنگ بِردَن اَوِنچا 6ـ ثن بر طلاق بولغوجی درثنگ و شوننگ اِیذِن دٰن دا بر طلاق بولغوجی در 7ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ، ثن طلاق بولغوجی درثنگ، ثن طلاق بولغوجی درثنگ 8ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ بِر و بِر و بِر» شو صورت لرنگ هر بیرندا فقط بر بائن طلاق بولر، ها طلاق نیّت اَدثِن ها اَدمَثِن ها بر نیّت اَدثِن ها بردن کان نیّت اَدثِن.

اگر آر اوذی ننگ هَلَی نا شو گَب لری آیدثا:

«1ـ ثَن بائن طلاق بولغوجی درثنگ 2ـ ثن بتر شدید طلاق بولغوجی درثنگ 3ـ ثن بتر فاحشه طلاق بولغوجی درثنگ 4ـ ثن بتر خبیث طلاق بولغوجی درثنگ 5ـ ثن بتر پیث طلاق بولغوجی درثنگ 6ـ ثن بتر خَشَن طلاق بولغوجی درثنگ 7ـ ثن بتر اولقان طلاق بولغوجی درثنگ 8ـ ثن بتر عظیم طلاق بولغوجی درثنگ 9ـ ثن بتر اوذین طلاق بولغوجی درثنگ 10ـ ثن بتر غلیظ طلاق بولغوجی درثنگ 11ـ ثن بتر اینلی طلاق بولغوجی درثنگ 12ـ ثن بتر کان طلاق بولغوجی درثنگ 13ـ ثن شیطان طلاقی بولغوجی درثنگ 14ـ ثن غیر شرعی طلاق بولغوجی درثنگ 15ـ ثن بدعت طلاقی بولغوجی درثنگ 16ـ ثن داغ یالی طلاق بولغوجی درثنگ 17ـ ثن اوی دُوللِغِی طلاق بولغوجی درثنگ 18ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ غتی طلاق بولمٰق لغنی 19ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ اوذین طلاق بولمٰق لغنی 20ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ اِینلِی طلاق بولمٰق لغنی 21ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ گُن ننگ ثانی یالی 22ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ توفرٰق ننگ ثانی یالی 23ـ ثن جزم (هوکمان) طلاق بولغوجی درثنگ 24ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ منگ یالی 25ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ نیزه ننگ کولگثی یالی 26ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ یرنگ یُذِی یالی» آر شو صورت لرنگ هر بیرندا یا شولرغا منگذش گَب لری آیدمق دا اکی طلاق نیّت ادثا یا بر بائن طلاق نیّت ادثا یا رجعی طلاق نیّت ادثا یا هیچ بر زاد نیّت ادمثا شوننگ عیالی بر بائن طلاق بولر، شو لفظ لر بائن طلاق ننگ صریح لفظ لری در.

بائن طلاق ننگ کنایه لفظ لری

بائن طلاق ننگ کنایة لفظ لری اُچ بولم بولیان در:

اوَّلقثی: 1ـ گِدثَن 2ـ چِق ثَن 3ـ تور ثَن 4ـ گوتَرِل ثَن.

اکلنجثی: 1ـ ثن آیرلغوجی درثنگ 2ـ ثن کَثِک درثنگ 3ـ ثن حرام درثنگ 4ـ ثن خالی بولغوجی درثنگ 5ـ ثن غُتلغوجی درثنگ.

اُچِلَنجثی: 1ـ ثَن آزاد درثنگ 2ـ مَن ثنی گُوبردم 3ـ مَن ثنی بوشٰددِم 4ـ مَن ثنی آیردم 5ـ ثَن اختیار اَد، هَلَی دا آیرلمغی اختیار ادثا 6ـ ثننگ اُوذ اِیشِنگ اُوذ اَلِنگ دا در، هلی دا آیرلیان دیثا.

آر کنایة لفظ لرنگ هر بولمنداکی گب لرنگ هر بیرنی اوذ عیالنا آیدثا، قهرلٰنٰن وقتی بولمثا و طلاق ننگ گُرّنگ نی ادب دورن وقتی بولمثا نیّت گا قَرَشٰر یعنی طلاق ادمک نیّتی بولثا طلاق بولر، طلاق ادمک نیّتی بولمثا طلاق بولمذ.

اگر قهر وقتندا آیداثا، اوَّلقی بولِم بلن اکلنجی بولِم نیّت گا قرشر، اُچلنجی بولم نیّت گا قرشمٰذ یعنی طلاق ادمک لک نیّتی بولمانی آیدثا دا طلاق بولر.

اگر طلاق ننگ گُرّنگ نی ادب دوقا آیدثا فقط اوّلقی بولم نیّت گا قَرَشٰر، اِکِلَنجی بولم بلن اُچلنجی بولم نیت گا قرشمٰذ یعنی آخرقی اکی بولم ننگ لفظ لرندن هر بیرنی آیدثا دا عیالی طلاق بولر اگر طلاق بولمٰق لغنی نیّت اَدمثدا.

حاصل کلام شو کنایة لفظ لر بلن طلاق واقع بولثا فقط بر بائن طلاق بولر اگر آر بر بائن طلاق نی نیّت ادثا یا بر رجعی طلاق نی نیّت ادثا یا اِکِی طلاق نی نیت ادثا یا هیچ زاد نیت ادمثا، امّا اُچ طلاق نی نیّت ادثا مغلظة بولر.

آر طلاق ادمک لک نیّتی بلن اوذی ننگ هَلَینا شو گلجک گَب لرنگ هر بیرنی آیدثا شوننگ هَلَیِی بائن طلاق بولر: «1ـ من ثَن دن آیرلغوجی درن 2ـ من ثٰنگا حرام درن 3ـ من ثننگ نکاحنگ دن غوتلغوجی درن 4ـ ثن جهنم گا گِد 5ـ ثن مٰنگا عرق یالی درثنگ 6ـ ثن مٰنگا دونگِّذ یالی درثنگ 7ـ ثن مٰنگا مٰثلِق یالی درثنگ» اگر آر طلاق نیّتی بولمانی بو گب لری عیالنا آیدثا اوننگ عیالی طلاق بولمذ.

بائن طلاق ادلنن خاتنی اَورِب آلمق لغنگ یُولی

آر اوذی ننگ بائن طلاق اَدَن هَلَینی اَورِب آلجق بُولثَا اونی عاقل و بالغ بولغن اکی شاهدنگ حضورندا هوکمان نکاح ادمگی گرکلی در، ها عدّت ننگ اچندا بولثن ها عدّت تمام بولندن ثونگرا بولثن. اَمَّا آرندن بٰشغا کشی عدّت ننگ اچندا اُول خاتن نی نکاحلاب آلمٰق لغی دوغری دال در. حاصل کلام بائن طلاق بردا بولثا، اکی دا بولثا نکاح ادمک بلن و مهر برمک بلن اَورِب آلمٰقلق دوغری در.

مغلظة طلاق ننگ لفظ لری

1ـ ثن اُچ طلاق بولغوجی درثنگ، خاتن ها وطی ادلنن بولثن ها وطی ادلمدک بولثن، آر ها اُچ ثان آیدثن ها اُچ دن کان ثان آیدثن 2ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ ثن طلاق بولغوجی درثنگ ثن طلاق بولغوجی درثنگ 3ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق بولغوجی درثنگ طلاق بولغوجی درثنگ 4ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ بِر و بِر و بِر.

شو آخرقی اُچ صورت دا عیالنگ وطی ادِلنَن بولمٰق لغی شرط در، اُچ طلاق نی نیت ادمک لک دا شرط دال در، شو دوردننگ هر بیرنی هر نامه نیّت بلن آیدثا مغلّظة بولر.

اگر آر اوذی ننگ عیالنا اُچ طلاق ادمک نیّت بلن شو گلجک گب لری آیدثا اوننگ عیالی مغلّظة طلاق بولر: «1ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ مِنگ یالی 2ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ مِنگ ننگ مثلی یالی 3ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ چاگالرنگ ثانی یالی 4ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ اوینگ دوللغی 5ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ تلکاثنی 6ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ فاحشه ثنی 7ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ پیث نی 8ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق غلیظ (غویی) راغنی 9ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ شرراک نی 10ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ اوذین راغنی 11ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ اولقان راغنی 12ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ طلاق ننگ اینلی راکنی 13ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ شیطاننگ طلاق نی 14ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ بدعت ننگ طلاق نی 15ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ داغ یالی 16ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ غتی طلاق بولمق لغنی 17ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ اوذین طلاق بولمق لغنی 18ـ ثن طلاق بولغوجی درثنگ اینلی طلاق بولمق لغنی» آر شو گب لری آیدمق دا و گچن کنایة لفظ لردا اُچ طلاق نیّت ادثا مغلظة بولر اُچ دن آذ نِیَّت ادثا بائن بولر.

مغلظة طلاق اَدِلنَن خاتنی اَورِب آلمق لِغِنگ یُولی

آر اُوذی ننگ عیالنی مغلظة طلاق اَدثا ها وطی اَدِلنَن بولثن ها وطی اَدِلمَدِک بولثن شونی اَورِب آلمٰق لغی دوغری دال در مگر «تَحلیل» یولی بلن دوغری بولر.

تَحلیل دِیّانی شول طلاق برلن خاتن ننگ عِدّتی تمام بولندن ثونگرا شونی آرندن بٰشغا بر آدم صحیح نکاح بلن اُوذنا جفتلاب وطی ادلملی اوندن ثونگرا اُول آدم اُولملی یا شول هَلَی ننگ طلاقنی بَرمَلی، طلاق ننگ یا اولم ننگ عِدَّتِی گَچَن دن ثونگرا اُونکی آری نکاحلاب آلملی. تحلیل اُچِن اکلنجی آرننگ هوکمان وطی ادمک لگی شرط در. اول هَلَی نی اوغلٰنجِق غا یا وطی اَدِب بٰشٰرمٰجٰق غٰرّی غا نکاح لمک بلن تحلیل دوغری بولمٰذ، اون اِکِی یاش دن گچن جوان وطی ادب بٰشٰرثا گویا اولی آدمنگ حکمندا در. تحلیل شرطی بلن نکاح ادمک لک مکروه تحریمه در یعنی آر ننگ «مَن ثنی اوذم گا جفتلیان ثننگ طلاقنگ برب ثنِی اونگ کی آرنگا حلال ادمک لک اُچِن» دیمک لگی یا هَلَی ننگ «من نفسم نی ثٰنگا جُفتلیان ثَن مننگ طلاقم برب منی اونگ کی آرِم گا حلال ادمک لک اُچِن» دیمک لگی دوغری بولر اَمَّا مکروه چلگی بار در.

عِدَّة ننگ بیانی

عِدَّة دیّانی آرندن نکاحی آیرلٰن زمانندا خاتن غا لازم بولغٰن انتظار در.

اگر خاتن ننگ نکاحی اُوذی ننگ آرندن آیرلثا، ها رجعی طلاق بلن آیرلثن ها بائن طلاق بلن آیرلثن ها مغلظة بلن آیرلثن ها آر هَلَی اِکِثی ننگ بیری دین دن چقمٰق لغی سببلی آیرلثن ها اِکِثی بیر بیرنا برابر بولمیان لغی جهتلی آیرلثن ها بولردن بٰشغا سبب لر بلن آیرلثن، شول خاتن اگر حیض گوریان خاتن بولثا شوننگ عدتی اُچ حیض کامل بولملی، گُویا یٰلنگِش لِق بلن وطی ادلنن خاتن ننگ عِدّتی و فاسد نکاح بِلَن وطی ادلنن خاتن ننگ عِدّتی اُولمک دا و آیرلمٰق دا اُچ حیض کامل بلن بولشی یالی.

امَّا خاتن حیض گورمیان بولثا یاشی بتر کچی بولمٰغی سببندن یا یاشی بتر اولقان بولمٰغی جهتندن یا یاش بِلن بالغة بولثا حیض گورمگن حالندا شوننگ عِدَّتی طلاق اُچِن یا بیلکی آیرشمٰق لر اُچن اُچ آی در.

اَمَّا اولِم اُچِن عِدَّة دُورد آی اُون گُن در یعنی حامله بولمٰدِق خاتن ننگ آرِی اُولثا اُول خاتن ها صغیرة بولثن ها کبیرة بولثن ها حیض گوریان بولثن ها حیض گورمیان بولثن ها مسلمان بولثن ها کافر بولثن دورد آی و اُون گُن انتظار چکمک لگی لازم در امَّا حامله خاتن ننگ عِدّتی فقط غرننداکی حمل نی غویمٰقلغی در گرچه شول خاتن ننگ اولن آری اوغلنجق بولثٰدا.

آرندن آیرلن خاتن ننگ یاث تودمقلغی

صحیح نکاح بلن وطی ادلنن عاقلة و بالغة خاتن اُوذی ننگ آری اُولب یا آرندن بائن طلاق یا مغلظة بولب یا آیری یُول لر بلن نکاح نعمتی الندن گِدمک لگی اُچِن غم چکب یاث باغلمٰق لغی لازم در. یعنی آرندن جدا بولب عِدَّت چکیان خاتن تا عدتی تمام بولیانچا زینت لنملی دال اندام لرنا و اَگِن اَشِک لرنا عطر یا ادکلن چٰلمٰلی دال، یُفَک دُون گیملی دال، غِذِل و کُمِش دٰقِنملی دال، ثٰچِنی یاغلملی دال، آونجٰق دِیشلی دٰرٰق بلن ثٰچِن دٰرٰملی دال، گوذنا ثُرما چکملی دال، اِل و آیٰق لرنا حینا ورملی دال، آوٰدٰن رنگ لی کونک لر گیملی دال و هر هیل لی زینت بولثا شوندٰن ثٰقلٰنمٰلی.

 امّا خاتن کافر بولثا یا صغیرة بولثا یا دالی بولثا یا فاسد نکاح بلن نکاح ادلن بولثا یا یٰلنگِش لق بلن وطی اَدِلَن بولثا یا رجعی طلاق برلن بولثا یا وطی اَدِلماکا طلاق برلن بولثا شو یدی صورت دا خاتن ننگ یاث تودمغی لازم دال در.

آرِندن آیرلمٰق لغنا غینانِب عِدَّت بوینچا اوذٰق یاث تودمٰقلِق فقط خاتن غا خاص بولغن حکم در. حضرت رسول اکرم صلی الله تعالی علیه و سلم اوذی ننگ صحیح حدیثندا ثویب آیدب در: «لا یَحِلُّ لِامْرَأَةٍ تُؤمِنُ بِاللهِ و الیَومِ الآخِرِ اَن تُحِدَّ فَوقَ ثَلاَثٍ اِلاَّ عَلی زَوجِهَا فَاِنَّهَا تُحِدّ اَربَعَةَ اَشهُرٍ و عَشراً». یعنی طنگری تبارک و تعالی غا اِنٰنیان خاتن و آخرت گُن لرنا اِنٰنیان خاتن اُچِن اُچ گُن دن یوقٰری یاث تودمغی حلال بولمٰذ مگر اوذی ننگ آری اُچِن یاث تودمغی حلال در. تحقیق شول آری اولن خاتن دورد آی و اون گُن یاث توتر.

امّا بٰشغٰقی مصیبت لر اُچِن فقط اُچ گُن یاث تودمقلق دوغری در امّا شول اُچ گُن دا یاث تودمقلغی ترک ادمک لک مستحب در.

رجعی طلاق دن یا بائن طلاق دن یا مغلظة دن یا آیری آیرلشمٰق دن عِدَّت چگُّوجِی خاتن گیجا و گُندِیذ بولیان اُوِیندَن چِقمٰقلغی دوغری دال در. امّا اولم دن چوری عِدَّت چکیان خاتن گیجا و گُندِیذ چِقمٰقلغی دوغری در امّا گیجا گلب اوین دا یٰدمٰقلغی لازم در.

خاتن اوذ عِدَّة نی اولم وقتنداکی یا آیرٰلِق وقتنداکی اوی دا چکر شول اُوی دن چِقمٰذ مگر چِقٰر اُوی ننگ یِقِلمٰغِندن غورقثا یا مال ننگ اوغرلٰنمٰغِندٰن یا اُود آلمٰغندن یا ثُوغا غرق بولمٰغندن غورقثا یا اُوتِرٰن اُوی ننگ کرای نی طبمٰثا.

اگر اوی بتر دار بولب آر هَلَی اِکِثِنَا دارشغنلق ادثا یا آر فاسق بولثا شو اکی صورت دا انگکی غوی ثی آر اُوی دن چِقمٰق در امّا خاتن چقثٰدا جائز در. اگر آر هَلَی اِکِثی مسافرت دا بولثالر آر هلینی بائن طلاق ادثا یا هَلَی ننگ آری اُولثا اگر خاتن ننگ اوی دن دٰشلِغی سفر میدان لی یُول (ثگثن بیر کیلومتر) بولثا امّا مقصد اوندن یقین بولثا خاتن مقصدغا یُذلَنَر اگر مقصد سفر میدان لی بولب اوی اوندن یقین بولثا خاتن اوی گا یُذلنر. اگر اوی دا و مقصددا سفر میدان لی یول بولثا خاتن هٰیثی بیرنا گدثا دا دُوغری در. اَمَّا اُوی گا اَورِلمَگی افضل در. خاتن ننگ یانندا هُوث داری ها بولثن ها بولمثن. اگر خاتن ننگ طلاق برلن یری یا آرننگ اولن یری شهر یا اُوبا بولثا اوین دن و مقصدندن دشلغی دا سفر میدانلی یُول بولثا خاتن شول یردن چِقمانی عِدَّت چَکَر عِدّتی تمام بولندن ثونگرا اوذی ننگ محرمی بلن چِقِب غَیدٰر.

طلاق بلن آنط اِچمک

طلاق نی بر ایش گا باغلمٰق لغا اصطلاح دا طلاق بلن آنط اِچمَک دیب آیدلیار. مثلاً آر اُوذی ننگ هَلَینا «ثَن کلّٰانگی یٰلٰنگچلاب کوچا چِقثٰنگ طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا هَلی ننگ طلاق بولمقلغی شول ایشی ادمک لگا باغلنیار. شول ایشی ادثا طلاق بولر اگر ادمثا طلاق بولمٰذ شو هیل لی طلاق ادمک لگا تعلیق دیارلر.

تعلیق دوغری بولجق بولثا آلتی شرط گرگ در:

اوّلقثی: طلاق اوذنا باغلنن ایش یُوق زاد بولملی اگر بار بولب دوران زادغا باغلثا تعلیق بولمذ. مثلاً آر اُوذی ننگ هَلَی نا «آسمان اُثتِمِذدا بولثا ثن طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا هَلَی دَرَّو طلاق بولر هیچ زادغا قرشمٰذ.

اِکِلنجثی: طلاق اُوذنا باغلنٰن اِیش ممکن زاد بولملی اگر مُحَال زادغا باغلثا تعلیق بولمذ مثلاً آر اُوذی ننگ هَلَینا «اگر دُیا اِگناننگ گُوذنا ثِغثا ثن طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا هَلَی طلاق بولمذ چونکه دُیا اِگناننگ گوذنا ثِغمٰق لغی مُحَال در اونگا گورا آرننگ بو آیدٰن کلامی بیدرک گَب در.

اُچلنجثی: طلاق اوذنا باغلنن ایش هوکمان ثوذگا گلملی اگر ثوذلنمثا تعلیق بولمذ. مثلاً آر اوذی ننگ هلی نا «ثن طلاق بولغوجی درثنگ اگر» دیثا شرطنی آیدمٰثا هَلَیِی طلاق بولمذ چونکه شرطی آیدِلمٰغٰن کلام بیدرک گَب در.

دُوردِلَنجِثی: طلاق اُوذنا باغلنٰن ایش ننگ ثوذلری دَرَّو آیدلملی آراثی کَثِلملی دال اگر اکی کلام ننگ آراثی کَثِلثَا تعلیق بولمذ. مثلاً آر اُوذی ننگ هَلَی نا «ثن طلاق بولغوجی درثنگ» دیب دم آلٰر مقدارلی سکوت دورثا یا آیری گَب گَبلَثَا ثونگ «اگر بازارغا گِدثنگ» دیثا دَرَّو طلاق بولر. امّا دم نی آلمٰقلِق اُچِن سکوت دورثا یا اُثگِرب آرا یل ثلثا یا گاگِرِب اکی گَب ننگ آراثنی کَثَّا تعلیق بولر.

باشِلَنجِثی: آر هَلَی نا آیدیان ثوذنی مُجَازَات (غیطرغی برمک و اِذا یترمک) قصدی بلن آیدملی دال اگر مجازات قصدی بلن آیدثا تعلیق بولمذ مثلاً هَلَی اُوذی ننگ آرنا «ای هَجِرَو» دیب ثاوثا آری دا «اگر من هَجِرَو بولثٰم ثن طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا هَلَی دَرَّو طلاق بولر هیچ زادغا قرشمٰذ آری ها هَجِرَو بولثن ها بولمثن.

آلتلنجثی: اوذی ننگ طلاق بولمٰقلغنی بر زادغا باغلنٰن خاتن طلاق ادگوجی ننگ مَلکِندا بولملی یا مُلکِنَا ثُویَلمَلِی مثلاً آر اُوذی هَلَی نا «ثن فلان ایش ادثنگ طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا تعلیق بولر.

یا بر یاد خاتن غا «مَن ثنی نکاحلاب آلثٰم ثن طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا تعلیق بولر. امّا ملکندا بولمٰثا یا مُلک گا ثُویَمَثا تعلیق بولمذ بلکه بیدرک گَب بولر مثلاً بِر یاد خاتن غا «ثَن مَن بَلَن گَبلَشثَنگ طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا ثونگرا شول خاتنی نکاحلاب آلِب گَبلَشثا طلاق بولمذ.

آر اُوذ هَلَی ننگ طلاق بولمٰقلغنی اکی زادغا باغلثا اکلنجی ننگ ملک دا طفلمٰقلغی شرط در. مثلاً اُوذ هَلَی نا «ثَن صفر بلن و رجب بلن گَبلَشثنگ طلاق بولغوجی درثنگ» دیثا رجب بلن ملک دا گبلَشثا طلاق بولر یوغثٰم بولمذ، صفر بلن ها ملک دا گبلشثن ها ملک ننگ غیرندا گَبلَشثِن ها گَبلَشمَثِن.

اُچ طلاق نی تیزلمک لک تعلیق نی باطل آیلندریان در مثلاً آر اُوذ هَلَی نا «ثَن یُفَک گیثنگ اُچ طلاق» دیثا اوندن ثونگرا هَلَی نی اُچ طلاق ادثا هَلَی تحلیل دن ثونگرا اَوِرلِب اُونگکی آرنا گَلثا اوندن ثونگرا یُفک گیثا طلاق بولمذ چونکه آر طلاق نی تیزلمک لگی بلن تعلیق آیرلدی.

بر کشی اُوذی ننگ آتاثِنَا یا اُوغلِنَا یا دُوغٰنِنَا یا آیری بر آدم غا «اگر مَن ثَن بِلَن گَبلَشثَم هَلَیِم اُچ طلاق بُولثِن» دیثا تعلیق بولیار شوکشی هَلَینی اُچ طلاق ادمانی گَبلَشمَک اِثلَثَا شوننگ حیله ثی اوینچا هلینی بر طلاق ادملی طلاق ننگ عدّتی گچن دن ثونگرا شول «ثَن بلن گبلشثم هَلَیِم اُچ طلاق بُولثن» دِیَّان آدمثی بلن گبلَشملی اُوندن ثونگرا نکاحلاب آلملی اوندن ثونگرا گَبلَشمَگی بلن هیچ طلاق بولمذ.

مالنگ برابرنا طلاق ادمک

آر اُوذی ننگ هَلَیِندَن مال آلب طلاقنی برمک لِگنا خُلع دِیّٰارلر. حاجت بولن وقتندا خُلع ادمک لک دا زیان یُوق در. آر اُوذی ننگ هَلَینی ناچه مِنگ تومان پولنگ برابرنا خُلع ادثا و هَلَی دا شونی قبول ادثا هلی بائن طلاق بولر، هلی ننگ بویننا شول مقدار پولی برمک لک لازم بولر شول پول غا بدل خُلع دیارلر.

اگر یاذق آردا بولب آیرلشیان بولثا آرنگ بدل خلع آلمٰقلغی حرام در اگر یاذق هلی دا بولب آیرلشیان بولثا آرنگ بدل خلعی اونکی بَرَن مهرندن آرتقمج ادب آلمٰقلغی حرام در.

آر اگر عرق ننگ یا دُونّگِذننگ برابرنا خُلع ادثا هَلَی بائن طلاق بولر و اوننگ بویننا هیچ زاد برمک لک واجب بُولمذ.

آر اگر عرق ننگ یا دُونّگِذننگ برابرنا طلاق ادثا هَلَی رجعی طلاق بولر بویننا هیچ بر زاد برمک لک واجب بولمذ. هلی اُوذی ننگ آرنا «منی فلانچا تومان پول ننگ برابرنا خُلع اَد» دیثا آرِی «قبول اَدِّم» دِیماکا آیدن گفنی اَورِب آلمٰقلغی دُوغری بولٰر. اَمّا آر اُوذی ننگ هلی نا «ثنی فلانچا تومان پول ننگ برابرنا خُلع ادیان» دیثا هَلَی «قبول اَدِّم» دیماکا اَورِب آلمٰقلغی دُوغری بولمذ.

آر اُوذی ننگ هلی نا «مَن فلانچا پول ننگ برابرنا خُلع ادیان ثننگ اُچ گُن اختیارنگ بلن» دیثا هلی اُچ گُن ننگ اِچِندا هر وقت طلاق بولٰیِن دیثا طلاق بولمٰقلغنا ارکی یَتِشَر.

اَمَّا آر هلینی خُلع اَدَندا اُوذی ننگ اُچ گُن اختیاری بولمٰقلغنی شرط ادثا دوغری بولمذ یعنی هلی نی طلاق بولدرمٰثِذلغا ارکی یتشمذ.

آر و هَلَی اِکِثی ننگ دعوالری

اگر هلی «آرِم منی طلاق اَدِّی» دیب دعوا ادثا، آری دا «من هَلَیمی طلاق اَدَمَاق» دیثا هَلَی گا ثَن شاهد گتر دیملی، اگر هَلَی آری ننگ طلاق اَدَن لگنا اِکِی عادل ارکک آدم شاهد گترثا یا بر عادل ارکک آدم بلن اکی عادله خاتن شاهد گترثا آرنگ ثوذی غِیثغٰلٰر عیالی طلاق بولر. اگر هَلَی شاهد طبمثا یا طبثٰدا شو آیدلن نصاب غا یَدمَثا آرگا ثَن هَلَینگی طلاق اَدمَدِک لگنا آنط اِچ دیب آیدملی اگر آر آنط اِچِب بٰشٰرمٰثا ینا آرِنگ کفی کوتاه در یعنی هَلَیِی طلاق بولر اگر آر آنط اِچثا هلی ننگ کفی غیثغا در یعنی طلاق بولمذ.

اگر آر هلی اکثی اچرداکی زادلردا دعوالشثٰلر، اگر خاتن غا یٰرٰشِقلی زادلر بولثا بُذَلِک، گُل یقا، غُلق حلقه، هیکل، کَثَجا، آثِق، غُبَّا، هٰذٰبا، آلدٰنگی، چاشو، یُفَک یاغلق، دُوقِّذلِق، بوقجا، آچٰر باغ، هِنجی و خاتن اگن اشک لری و بولردن بٰشغا خاتن غا خاص بولن اسباب لر بارثی هَلَی آنط اچمک لگی بلن هَلَیِنگکی بولر مگر هلینگکی بولمذ آر اُوذی اُستا بولب بو زادلری بجریان بولثا یا آر سوداگر بولب شو زادلری اُوذی ثٰدیان بولثا بو صورت لردا آرنگ اُوذنگکی بولر.

اَمَّا اوی داکی زادلر ارکک آدم غا یٰرٰشقِلی زادلر بولثا ثَلَّه، اُچمَک، تَلفَک و ارکک ننگ اگن اشک لری و بٰشغٰدا ارکک گا خاص بولن زادلر بارثی آر آنط اچمک لگی بلن آرِنگکی بولر مگر آرنگکی بولمذ اگر هَلَی اُوذی هِنَارلی بولب بو زادلری اُوذی طبدریان بولثا یا هَلَی سوداگر بولب بو زادلری اُوذی ثٰدیان بولثا بو صورت لردا هَلَیِنگکی بولر.

اگر اچرداکی زادلر ارکک آدم غا و خاتن غا اکی ثنٰدا یٰرٰیان زادلر بولثا غاب چانٰق لر، چینک کاسالر، یُورغن کوبجک لر، کِلِم، کَچا، حالی دُشَک لر و شولرغا منگذش زادلرنگ بارثی آر آنط اچمک لگی بلن آرنگکی بولر.

آر هَلَی گا دِگِشلی مسئله لر

آر اُوذ هَلَی ننگ آتا و اناثنی گلمَک دَن غیطرمٰغی دوغری دال در یعنی غیذنی گورمک اُچِن گلیان غاین آتاثنی یا غاین اناثنی منع ادملی دال.

آر اُوذی ننگ هَلَی نا دٰشٰرِی چِقمقلِق اُچِن اجازه برمکلگی دُوغری دال در مگر دوغری بولر هلی اُوذ آتاثنی یا اناثنی زیارت ادمک اُچن یا شولرنگ بیری کسل لثا حالنی ثورٰمٰق اچن یا شولرنگ بیری اُولندا آیت برمک اُچن یا یقین محرم لرنی زیارت ادمک اچن یا گوبک کثمک اُچن یا اولی یومٰق اُچن یا علم اورنمک اُچن یا غیری دن حقنی ثُورٰمٰق اُچن یا غیری موندن حقنی ثورٰمٰق اچن شو زادلرنگ کُلِّیثی اُچن هَلَیِنگ چِقمٰق لغنا اجازه برمک لک دوغری در اگر فتنه دن امین بولثا.

آر اُوذ هَلَینی یَنچمَک لگی دوغری دال در مگر دُوغری بولر هلی زینتنی ترک ادب اُثتی بٰشِن هٰفا ثقلٰثٰا یا آرندن بی اجازه اویدن چقثا یا نماز اوقیمانی اِینِی حرام گذثا یا آری دُشک نا چاغرندا گلمثا شو دُورت زادننگ هر بیری جهتلی عیالی ینچمک لک دوغری در.

اگر ثوغا دُشمَک لک هَلَی ننگ کَلَّثِنَا ضرر بریان بولثا هَلَی آرنی یانٰشمٰق دن غٰیطرمق لغی دوغری دال درغسل ننگ یرنا تیمم ادر. کَسَل لی بولن هَلَی نا طهارت قِلدِرمٰق آرنگ بویننا واجب دال در.

اگر آرنگ هَلَیِی بِردن کان بولثا، اولری دنگ ثٰقلٰمٰق لِق آرنگ بویننا واجب در یعنی هَمَّثِنَا دنگ اِیدرملی و هَمَّثِنَا دنگ گیدرملی و هَمَّثِنَا دنگ گیجلَشملی یعنی هر بیرننگ یانندا بر گیجا بر گُندِیذ بولملی امَّا وطی دا دَنگلمَک لازم دال در ها اُول هَلَی لرنگ یاش لری و گورنک لری و غِلِق خاصیت لری برابر بولثن لر ها بولمثن لر گرک آر اولرنگ آرٰثندا عدالت ادمگی لازم در.

***

رَبَّنَا هَب لَنَا مِن اَزوَاجِنَا وَ ذُرِّیّاتِنَا قُرَّةَ اَعیُنٍ وَّ اجعَلنَا لِلمُتَّقِینَ اِمَاماً اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ عَلی آلِه وَ صَحبِه اَجمَعِینَ.

1379 هـ ش


1ـ وطی معناثی: آر، هلینا یانشمقلغی در

2ـ مرتکب معناثی منگوجی دیمک در. یعنی بدعی طلاق نی ادگوجی.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *