سخنرانی 93 ـ بیان چهار نوع هدایت و تفسیر آیه پنجم سوره حمد
مطالب مهم این سخنرانی:
تفسیر آیه پنجم سوره فاتحه یعنی «اهدنا الصراط المستقیم»
بیان چهار نوع هدایت: 1ـ هدایت الهام 2ـ هدایت حواس 3ـ هدایت عقل 4ـ هدایت دین
امام اعظم رحمة الله علیه میفرمایند: اگر خداوند متعال بر انسانها پیامبری نمی فرستاد، باز بر همه انسانها لازم بود که با عقل و درک خویش به وجود خداوند متعال و خالق هستی، پی ببرند
امام شافعی رحمة الله علیه میفرماید: دلیل بر وجود خالق یکتا، برگ درخت توت است که هرگاه آن را کرم بخورد تبدیل به ابریشم میشود و هرگاه آن را گوسفند بخورد تبدیل به سرگین میشود و هرگاه آن را غزال بخورد تبدیل به مشک میشود با آنکه برگ درخت توت برای همه آنها یکسان و یک طعم است
وقتی از امام احمد بن حنبل رحمة الله علیه درباره وجود خالق سؤال شد، فرمودند: برای وجود صانع همین یک مورد کافیست که قلعه ای محکم و به رنگ نقره ای و صیقلی که هیچگونه نم و رطوبتی به داخل آن نفوذ نکرده و داخل آن طلایی بوده و به یکباره شکسته شده و تبدیل به موجود زنده ای میشود. (مقصود تخم مرغ است)
وقتی از امام مالک درباره وجود خالق هستی سؤال شد اینگونه پاسخ داد: با آنکه همه اعضای انسان یکی است و هر کدام از انسانها دارای دو گوش و یک زبان و دهان و دو دست و پا هستند اما در اصوات و نغمات و لغات مختلف میباشند
تعریف دین: دین قانونی است الهی که صاحبان عقل را به اختیار خود آنها به صلاح در دنیا و فلاح در آخرت هدایت میکند
خطا در هر یک از هدایت های سه گانه هست اما در هدایت چهارم یعنی هدایت دین هیچگونه خطایی نیست
:Bu wagzyň möhüm mazmunlary
Kurany-Kerimiň “Fatyha” süresiniň 5-nji aýatynyň (Ihdinäs-syratyl mustakyým) tefsiri.
Hidäýetiň 4 görnüşi bar: 1) Hidäýeti-Ilham, 2) Hidäýeti-Hawas, 3) Hidäýeti-akyl, 4) Hidäýeti-din.
Ymam Agzam ra şeýle diýipdir: Eger Allatagala ynsanlar pygamber ibermedik bolsa, hemme adamlar üçin lazym (hökmany) bolardy öz akly we duýgusy bilen Beýik Taňrynyň we ýaradan Halygyň bardygyny kabul etmeklik.
Ymam Şafygy ra şeýle diýipdir: Ýeketäk bolan Ýaradanyň bardygynyň delili tut agajydyr. Ol agaçdan gurçuk iýse, içinden ýüpek çykýar, goýun iýse gumalak çykýar, keýik iýse müşk çykýar. Tut agajynyň ýapragy hemmesi üçin tagamy deň, beýleki zatlary deň bir zat bolmagyna garamazdan, şular ýaly geň üýtgeşik zatlara öwrülýär.
Haçanda Ymam Ahmet Hanbaldan Ýaradanyň barlygy hakynda sowal edenlerinde şeýle jogap beripdir: Ýaradanyň barlygy üçin şu bir zat ýeterlikdir. Ýagny, kümüşden edilen bir owadan we berk gala bar, onuň içine çyglyk girenok. Onuň içinde bir tokga altyn bardy. Bir gün bu gala döwüldi we içindäki altyn bolsa bir janly zada öwrüldi. (Muny aýtmakdan maksady guşuň ýumurtgasy).
Haçanda Ymam Mälikden Ýaradanyň barlygy hakynda sowal edenlerinde şeýle jogap beripdir: Ynsanlaryň hemmesiniň bedenindäki agzalary meňzeş. Her adamda iki gulak, bir göz, bir dil, bir agyz, iki el, iki aýak bar. Emma bulara garamazdan olaryň bedenleriniň sesleri, nagmalary (owazlary), sözleýän sözleri (arap, pars, turk, rus we ş.m. diller) biri-birinden tapawutly. Eger tebygy bir zat bolsa, hemmesi bir hili bolardy.
Diniň düşündirilişi: Din diýleni Allatagalanyň kanunlarydyr. Din akyl eýelerini öz ygtyýaryna dünýäde özüni düzeltmäge we ahyretde ýalkanmaga hidýäet (ýardam) edýändir.
Owwalky üç sany hidäýetleriň hatasy (ýalňyşy) bolup biler, emma dördünji hidäýetde, ýagny, hidaýeti-dinde hiç hili hata ýokdur.
دانلود سخنرانی شماره 93 ـ 93nji wagzy göçürip alyň
تاریخ ضبط: 14 شهریور 1372
مکان ضبط: ترکمان صحرا، کلاله، محله آیدرویش ضیافت فارغ التحصیلی آخوند نیازی